Titaandioxide als kleurstof E171 in voeding
Titaandioxide, in de voedselindustrie bekend als de kleurstof E171, is de meest effectieve witte kleurstof in voedsel vanwege de unieke witheid en helderheid, de stabiliteit onder invloed van warmte en licht en het uv-absorberend vermogen.
Het is zelfs vijf keer efficiënter dan alternatieve stoffen, en dus is er relatief weinig E171 nodig om het gewenste effect te bereiken.
In de tientallen jaren dat titaandioxide al wordt gebruikt als kleurstof in levensmiddelen, is er nooit een aantoonbaar verband gelegd tussen algemene inname van E171 en schade aan de menselijke gezondheid.
Waarom wordt E171 gebruikt in voedsel?
E171 wordt gebruikt als belangrijke kleurstof in levensmiddelen om deze helderder of witter te maken. E171 voegt ook textuur toe en wordt vaak gebruikt als antiklontermiddel.
Is E171 veilig om te eten?
E171 heeft door de jaren heen strenge Europese tests en classificaties ondergaan. Keer op keer werd de veiligheid voor de consument bevestigd.
De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) heeft de veiligheid van E171 beoordeeld in 2016, 2018, mei 2019 en juni 2019. In alle gevallen bevestigde de EFSA dat E171 veilig is.
In het laatste EFSA-advies over E171, gepubliceerd in mei 2021, is geen overtuigend bewijs gevonden voor schadelijke effecten van de inname van E171.
Toch concludeerde de EFSA dat E171 niet langer als veilig voedseladditief kan worden beschouwd aangezien bezorgdheid over genotoxiciteit niet kan worden uitgesloten. Dit kwam nadat de EFSA eerder had geconcludeerd dat ‘het gebruik van TiO2 als voedseladditief geen genotoxisch probleem veroorzaakt’.
De Titanium Dioxide Manufacturers Association (TDMA) beoordeelde het advies van de EFSA en vond dat er nogal wat mis was met de manier waarop de EFSA tot haar conclusies was gekomen.
Waarom heeft de EFSA haar advies over de veiligheid van E171 veranderd?
De conclusie veranderde omdat het EFSA-advies van 2021 niet is gebaseerd op alle gegevens die beschikbaar zijn met betrekking tot de veiligheid van E171.
Voor haar laatste advies heeft de EFSA een nieuwe aanpak gehanteerd die bepaalde belangrijke componenten uit de wetenschappelijke dataset voor E171 uitsluit, die geen schadelijke genotoxische effecten aantonen.
De EFSA kwam tot haar conclusie op basis van testmaterialen die niet representatief zijn voor E171, noch relevant voor de beoordeling van E171 bij gebruik als voedseladditief. De methoden van orale blootstelling waarop de EFSA zich heeft gebaseerd en de studies die zijn gebruikt om tot een conclusie te komen, zijn niet representatief voor de werkelijke of mogelijke gebruiksomstandigheden en geven geen goede afspiegeling van de menselijke blootstelling aan het werkelijke voedseladditief.
Waarom is E171 niet langer toegestaan voor het gebruik in voedsel in de EU?
Op 18 januari 2022 heeft de Europese Commissie de goedkeuring voor het gebruik van E171 in levensmiddelen in de EU ingetrokken. Het besluit dat op 7 februari 2022 in werking is getreden, is gebaseerd op het standpunt van de EFSA dat E171 niet langer als veilig kan worden beschouwd.
De verordening stelt duidelijk dat er geen directe gezondheidsproblemen zijn geconstateerd. Dit onderstreept het feit dat de beslissing niet gebaseerd is op vastgestelde risico’s voor de menselijke gezondheid van E171.
De verordening voorziet in een overgangsperiode van 6 maanden vanaf de inwerkingtreding ervan. Dit betekent dat tot 7 augustus 2022 voedsel dat E171 bevat op de EU-markt mag worden gebracht en op de markt mag worden verkocht tot de ‘uiterste consumptiedatum’.
Producten die E171 bevatten, kunnen tijdens de overgangsperiode veilig worden gebruikt, aangezien er geen direct gezondheidsrisico is vastgesteld.
