Waarom wordt titaandioxide in tandpasta gebruikt?
Een gezuiverde vorm van titaandioxide (TiO2) genaamd E171 wordt in zeer kleine hoeveelheden gebruikt in tandpasta als kleurstof om het een helder wit uiterlijk te geven. Deze kleur is aantrekkelijk voor consumenten omdat het de briljante, frisse kleur weerspiegelt die ze willen dat hun tanden hebben. Deze briljant witte kleurstof wordt gecreëerd dankzij het hoge brekingsindex van TiO2, wat betekent dat het licht verstrooit om een extreem wit product te creëren.
TiO2 is niet giftig en niet-reactief, wat betekent dat het veilig kan worden gebruikt om de witheid van veel verschillende materialen te verbeteren. Als anorganische verbinding wordt TiO2 al vele decennia veilig gebruikt in een breed scala van persoonlijke verzorgingsproducten, waaronder cosmetica, zonnebrandmiddelen en farmaceutische producten.
Is TiO2 veilig in tandpasta?
Het type TiO2 E171 is een gezuiverde pigmentvorm van TiO2 die specifiek is ontworpen voor gebruik in cosmetica en persoonlijke verzorgingsproducten. Regelgevende instanties over de hele wereld, waaronder de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), de Food and Drug Administration van de Verenigde Staten (FDA), Health Canada of het Japanse Ministerie van Gezondheid, Arbeid en Welzijn (MHLW), die regelmatig de veiligheid van TiO2 beoordelen, hebben consequent geconcludeerd dat het veilig is als voedseladditief.
Regulering van tandpasta-ingrediënten
In Europa, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten wordt tandpasta beschouwd als een cosmetisch product dat onderhevig is aan specifieke veiligheidsvoorschriften. Het gebruik van TiO2 in de cosmetica-industrie wordt zorgvuldig gecontroleerd door deskundige regelgevers die de nieuwste wetenschappelijke gegevens beoordelen. Het Wetenschappelijk Comité van de Europese Unie voor Consumentveiligheid (SCCS) heeft zijn mening over TiO2 in oktober 2020 uitgebracht, waarbij de veiligheid van TiO2 in een reeks cosmetische toepassingen, waaronder tandpasta, werd bevestigd. Onlangs, in december 2023, concludeerde de SCCS dat TiO2 veilig is, onder voorbehoud van verdere tests.
De TDMA is van plan dezelfde tests uit te voeren voor andere soorten TiO2 die in cosmetica worden gebruikt om geruststelling te bieden over de veiligheid ervan, wat in lijn is met het TDMA-wetenschapsprogramma.
Zorgen over tandpasta met TiO2
Zorgen over tandpasta met TiO2 zijn opgemerkt in recente mediaverslagen die voortkomen uit een wetenschappelijke opinie die in 2021 is gepubliceerd door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid, waarin onzekerheden en de noodzaak van meer gegevens over de veiligheid van TiO2 (ook het type E171) dat in voedsel wordt gebruikt. De EFSA-opinie diende als basis voor de verwijdering van TiO2 uit de lijst met goedgekeurde voedseladditieven in de Europese Unie in 2022.
De EFSA-opinie was een omkering van de vier voorgaande meningen sinds 2016, waarin de EFSA het gebruik van TiO2 in voedsel als veilig beschouwde. Sinds de publicatie ervan zijn verschillende kritieke tekortkomingen en gebreken in de EFSA-beoordeling van 2021 geïdentificeerd, evenals de ontwikkeling van nieuwe wetenschap, waardoor vragen rijzen over de relevantie van de conclusies van de EFSA voor het gebruik van E171 als voedseladditief en gebaseerd op blootstelling van consumenten in de echte wereld.
Ondanks de onzekerheden die zijn gecreëerd door de opinie van de EFSA en de EU-regelgeving over TiO2 in voedsel, is er geen overtuigend bewijs dat wijst op schadelijke effecten van de inname van TiO2.
Opmerkelijk is dat de potentiële blootstelling aan TiO2 in tandpasta en andere cosmetica anders is dan bij voedsel, daarom beoordelen regelgevende instanties cosmetica apart. Die regelgevers hebben consequent geconcludeerd dat het gebruik van TiO2 in cosmetica veilig is.
Bovendien ondersteunt nieuwe wetenschap en nieuwe gegevens sinds de datum van de EFSA-opinie verder de veiligheid van TiO₂ E171. Op 24 november 2023 bevestigde de WHO de veiligheid van TiO2 na een uitgebreide oproep voor gegevens die in november 2022 werd gestart. Bovendien hebben verschillende zeer gerespecteerde regelgevende instanties in andere rechtsgebieden ook de huidige wetenschap beoordeeld en geconcludeerd dat zij zich geen zorgen maken zoals die door EFSA zijn geuit, zoals: het Japanse Nationale Instituut voor Gezondheidswetenschappen (NIHS), Gezondheid Canada, de Voedselstandaarden van Australië Nieuw-Zeeland (FSANZ), de Amerikaanse FDA en de Voedselstandaardautoriteit van het Verenigd Koninkrijk (FSA). Op basis van hun eigen strenge beoordelingen concluderen en bevestigen zij dat TiO2 veilig is voor consumenten wanneer het in voedsel wordt gebruikt.
Hoe kun je controleren of je tandpasta TiO2 bevat
Je kunt controleren of je tandpasta TiO2 bevat door naar de lijst met ingrediënten te kijken. Het wordt aangegeven met zijn kleurindexnummer: CI 77891. Het is de moeite waard op te merken dat niet alle tandpastamerken TiO2 gebruiken in hun formuleringen, maar veel toonaangevende merken doen dat wel.