Hoe we kleur kunnen gebruiken voor sociaal welzijn in het nieuwe Europese Bauhaus

TDMA Uitgelicht

Kleuren hebben de kracht om ons dagelijks leven te beïnvloeden – onderzoek suggereert zelfs dat kleuren ons psychologisch en lichamelijk beïnvloeden. Sommige projecten proberen nu de kracht van kleur te gebruiken voor het sociaal belang door het geheugen en het welzijn te verbeteren.

Hier vertellen we u meer over enkele specifieke voordelen van kleur voor studenten, patiënten en atleten, waarmee de weg wordt vrijgemaakt voor mooiere, inclusieve en toegankelijkere ruimtes in het nieuwe European Bauhaus.

Het nieuwe Europese Bauhaus van de Europese Commissie is een creatief en interdisciplinair initiatief om toekomstige manieren van leven te ontwerpen, gesitueerd op het kruispunt tussen kunst, cultuur, sociale integratie, wetenschap en technologie. Het gaat erom oplossingen te vinden die ons in staat stellen meer inclusieve, toegankelijke en duurzame ruimtes te bouwen nu de European Green Deal de aanzet geeft tot een renovatiegolf en de circulaire economie.

Kleuren kunnen actief worden gebruikt om deze visie te verwezenlijken en te laten zien hoe we kunst, cultuur, wetenschap en technologie kunnen inzetten voor maatschappelijke voordelen in onze dagelijkse omgeving.

Titanium dioxide is at the heart of colours

Titaandioxide is de kern van kleuren

Voor alle hieronder beschreven toepassingen van kleuren is een essentieel pigment nodig, titaandioxide, dat in meer dan 90% van alle soorten verf en coatings wordt gebruikt. Het vermogen van de stof om licht te verstrooien maakt het tot een essentieel bestanddeel voor het creëren van rijke, duurzame, heldere en dekkende kleurschakeringen.

De kleurkeuze die architecten en binnenhuisarchitecten voor ruimten maken, wordt zorgvuldig bepaald zodat passende verschillen in lichtdichtheid, vermoeidheid van de ogen kunnen voorkomen, de gezichtsscherpte kunnen verhogen en daardoor productiviteit, welzijn of concentratie kunnen bevorderen.

Titaandioxide is niet alleen het belangrijkste pigment bij het creëren van witte, heldere kleuren, het is ook essentieel voor het creëren van een veelheid aan tinten zoals pastelkleuren. Dus terwijl kleur strategisch wordt gebruikt om de doelstellingen van het nieuwe Europese Bauhaus te verwezenlijken, helpt titaandioxide dit te verwezenlijken.

Kleuren en hun sociale en psychologische betekenis

Kleuren worden al lang geassocieerd met verschillende emoties die door perceptuele, linguïstische en culturele systemen kunnen worden versterkt. In de context van binnen- en buitenruimten heeft het Centre for Urban Design and Mental Health het volgende vastgesteld:

Rood wordt over het algemeen geassocieerd met een toename van de eetlust, verminderde depressie en verhoogde boze gevoelens,

Paars, met het stimuleren van creativiteit en het ontwikkelen van probleemoplossend vermogen,

Oranje met optimisme,

Blauw met een gevoel van veiligheid en productiviteit,

Groen met een gevoel van harmonie en effectieve besluitvorming.

Sommige onderzoekers zijn dieper gaan graven door te kijken naar de psychologische effecten die kleur in de hersenen teweeg kan brengen, naast de effecten die worden veroorzaakt door andere factoren zoals cultuur, leeftijd en geslacht. Kort gezegd is kleurenpsychologie een studie van de connotaties tussen kleuren en psychologische reacties zoals emoties, stemming en gedrag.
How colours can increase functionality of tomorrow’s spaces

Hoe kleuren de functionaliteit van de ruimtes van de toekomst kunnen verhogen

Duurzaam bouwen zorgt voor een evenwicht tussen milieu-, sociale en economische factoren. Wat het sociale aspect betreft, moet de visuele en esthetische kwaliteit van een gebouw of een interieur op lange termijn worden verzekerd en behouden. Zo stelt ecobuild.brussels, als officiële partner van het Nieuw Europees Bauhaus, welzijn, comfort en gezondheid voorop waardoor akoestisch, thermisch, visueel en ademhalingscomfort verzekerd zijn dit is één van de negen elementen van “Belgische duurzame gebouwen”.

Sommigen proberen nu de kracht van kleur in de dagelijkse omgeving te gebruiken om concentratie, gezondheid en welzijn te maximaliseren. Enkele voorbeelden hieronder tonen de psychologische en lichamelijke effecten die gekleurde gebouwen hebben op diegenen die ze bekijken, er langs lopen en er dagelijks in verblijven.

Invloed op studenten

Een universitair onderzoek analyseerde of de stemming van studenten veranderde in relatie tot kleur en of kleuren het geheugen kunnen stimuleren. Hierdoor zouden bepaalde kleuren strategisch gebruikt kunnen worden om het leren te verbeteren.

De resultaten toonden aan dat de herinneringen van de studenten aan gebeurtenissen die plaatsvonden in de kleurrijke ruimtes van het studentencomplex levendig aanwezig bleven in hun geheugen.

Verder beïnvloedde de kleur rood de prestaties van de leerlingen, vooral vóór het afleggen van een examen, omdat zij het gebruik ervan in verband brengen met het feit dat leraren toetsen corrigeren met felrode inkt. Uit de studie bleek dat studenten die voor het examen de kleur rood te zien kregen, meer dan 20% lager scoorden dan degenen die groen en zwart te zien kregen. Deze voorbeelden maken duidelijk dat het voor architecten van essentieel belang is om de invloed van kleuren op stemmingen te begrijpen om betere ruimten te creëren voor het beoogde doel.

Patiënten genezen

Kleurentherapie is door wetenschappers onderzocht als een hulpmiddel om het welzijn van patiënten te verbeteren. Hoewel er geen duidelijk wetenschappelijk bewijs is dat kleur het psychologisch welzijn op een systematische manier beïnvloedt, is gebleken dat zorgvuldige overwegingen bij de keuze van kleur in zorginstellingen nuttig zijn.

Parkin Architects Limited heeft evidence-based design geïmplementeerd om een nieuw inzicht te krijgen in de beste ontwerppraktijken en daarmee hun strategieën bij toekomstige projecten te onderbouwen. Sommige van hun bevindingen geven aan dat indigo moet worden vermeden in gevallen van depressie en eenzaamheid, geel voor gevallen van slapeloosheid en hyperactiviteit. Turkoois kan daarentegen helpen bij de behandeling van stress, angst en woede; dit zijn enkele van de vele aanbevelingen voor het gebruik van kleur in zorginstellingen.

De prestaties van atleten maximaliseren

Er kunnen geen definitieve conclusies worden getrokken over de correlatie tussen kleuren en sportprestaties. Wanneer echter de relatie tussen kleuren en beweging wordt onderzocht, komt groen vaak naar voren als aandachtspunt, omdat is gebleken dat groene oefeningen, een positief effect hebben op lichamelijke waardes, zoals bloeddruk en hartslag.

Tijdens de Olympische Spelen van 2004, toonde een studie aan dat rood van invloed is op vechters in Taekwondo, Boksen en Worstelen. Sporters die rood droegen wonnen vaker dan degenen die blauwe shirts droegen  omdat hun fysieke vaardigheden zoals kracht en hartslag positief werden beïnvloed.

Kortom, kleuren hebben een onmiddellijk en onbewust effect op ons allemaal. Als we weten hoe we ze effectief kunnen gebruiken in de samenleving, kunnen we ze strategischer toepassen en zijn we meer geneigd zijn om inclusieve en aangepaste ruimten te creëren in onze samenlevingen.